موزه لرمانتوف

تبریز امروز:

در سال ۱۸۳۶ مرگ ناگهانی پوشکین سبب شد که مردم روسیه با شاعر جوان و توانایی که در اندک زمانی جانشین پوشکین گشت، آشنا شوند. این شاعر جوان که با شعر محکم و آتشین خود بر سر مزار پوشکین دل مردم را، اعم از خاص و عام، به لرزه درآورده بود، از خانوادهای اشرافی موسوم به «میخائیل یوریویچ لرمانتف» بود که تا آن زمان جز معدودی از خویشان و آشنایانش کسی او را به شاعری نمی‌شناخت. مرثیهٔ پرشور لرمانتف دربارهٔ مرگ پوشکین، در اندک زمانی تکمیل و توسط دوستان او بین مردم پخش و موجب شهرت و تبعید وی شد، به‌طوری‌که چند روز پس از فاجعهٔ مرگ پوشکین شاعر، شاعر نویافته به تبعیدگاه زیبا ولی پرشروشور و خطرناک قفقاز رهسپار گردید.

 موزه ایالتی میخائیل یوریویچ لرمانتوف در سال 1912 تاسیس شد و یکی از قدیمی ترین موزه های ادبی روسیه است.

 لرمانتف از ماه مه تا ژوئیه 1841 در اینجا زندگی کرد. او در اینجا آخرین اشعار خود را نوشت، از اینجا او را در آخرین سفر خود پس از دوئل بدرقه کردند.

مجموعه موزه شامل چهار املاک قرن نوزدهم است. با ساختمان های معتبر و هر یک از آنها مجموعه ای از نمایشگاه های اصلی منحصر به فرد دارد که از کار و سرنوشت شاعر بزرگ می گوید.

***

لرمانتف در ادبیات روسی مقام بلندی دارد و با اینکه بزرگ‌ترین شاعر رومانتیک آن سرزمین شمرده می‌شود از بانیان رئالیسم در نظم و نثر آن کشور هم به حساب می‌آید، دو داستان منظوم وی نوراهب و ابلیس از شاهکارهای سرزمینش محسوب می‌شوند، وصفی که از مناظر زیبای طبیعت قفقاز مکرر در این دو منظومه آمده به اندازه‌ای دلنشین و خیره کننده است که کمتر مانند آن را در ادبیات روسی می‌توان یافت. آن سرکشی و عصیانی که از مشخصات رمانتیسم بایرون است و در ادبیات جهان به نام «رمانتیسم بایرون» مشهور شده به بهترین وجهی در این دو نوشته مشهود است. منظومه «ابلیس» بخصوص که حاصل تقریباً ده سال کار شاعر است از لحاظ فراوانی صحنه‌های بدیع و پر نقش و نگار طبیعت و وصف آداب و زندگی قفقازیها و بیان معانی لطیف و بکر عشقی و فلسفی از بهترین نمونه‌های منظوم به‌شمار می‌آید. شهرتی که لرمانتف در دنیا دارد بیشتر به خاطر اشعار پر مغز و دلچسب او است. شعرش با آنکه لطیف و روان است حاوی مطالب ژرف فلسفی و روان‌شناسی نیز می‌باشد. وی نخستین کسی بود که مسائل گوناگون و متناقض یک فکر پیچیده و جولان و جستجوی دور و دراز آن را به شعر نغز و روان روسی درآورد و مشکلات زمان خود را در ادبیات محکم و سلیس و منعکس ساخت. اراده و قوت احساس و تفکر که به نظر لرمانتف مهم‌ترین خاصیت آدمی است، به وجه عالی در اشعار او تجلی نموده‌است. اشعار کوتاه وی، بخصوص آنچه پس از ۱۸۳۶ سروده شده از بهترین نمونه شعر روسی است.