تبریز امروز:
گلیم یا جاجیم یک نوع فرش یا زیرانداز دستباف بدون پرز است که از تار و پود پشم، پنبه یا نخهای دیگر به صورت رنگین و با طرحهای راهراه یا هندسی بافته میشود. همان چیزی است زن در نقاشی در حال بافتن آن بر روی دار است.
این نقاشی نمادین، صحنهای از زندگی روستایی را نشان میدهد که در آن یک زن سالخورده، غرق در بافتن یک گلیم رنگارنگ بر روی یک دار چوبی سنتی است.
تمرکز بر سنت و کار دستی: انتخاب سوژه «بافتن گلیم» بسیار معنادار است. این کار نماد صبوری، مهارتهای سنتی، خلاقیت و نقش زنان در حفظ فرهنگ بومی است. گلیمبافی یک هنر اصیل و قدیمی در بسیاری از فرهنگها، از جمله روسیه است.
احترام به زندگی ساده: کوگاچ با ظرافت و احترام فراوان، زیبایی و وقار را در این کار ساده و روزمره نشان میدهد. دستان زن، صورت متمرکز او و تار و پودهای رنگین گلیم، همگی بر اهمیت و ارزش زندگی ساده و پرزحمت روستایی تأکید میکنند.
در این نقاشی، یک زن سالخورده روستایی را میبینیم که مشغول کار سنتی و قدیمی بافتن یک جارو (نوعی فرش یا پادری راهراه برای کف اتاق) بر روی یک دار قالیبافی چوبی قدیمی است.
شخصیت اصلی: زن که محور اصلی ترکیببندی است، با چهرهای آرام، متمرکز و پر از وقار نشان داده شده است. دستانش که با ظرافت و دقت در حال کار هستند، گویای یک عمر رنج و تلاش است. نگاهش به کاری که میکند دوخته شده و گویی تمام وجودش را در آن گذاشته است. این زن، نماد زن روسی سختکوش و مقاوم است که پس از سالها جنگ و سختی، با صبر و متانت به زندگی و سنتهایش ادامه میدهد.
فضاسازی: صحنه در داخل یک ایوان یا کلبه روستایی ساده اتفاق میافتد. دیوارهای چوبی، یک میز ساده با یک پارچه، یک صندلی و چند عکس قاب شده بر روی دیوار، همگی جزئیاتی واقعگرایانه از زندگی ساده و بیآلایش روستایی در دوران پس از جنگ را نشان میدهند. این فضای دنج و گرم، حس آرامش و خانه را القا میکند.
نور و رنگ: کوگاچ از یک پالت رنگی گرم و زمینی استفاده کرده است. رنگهای قهوهای طلایی، اخرایی و نارنجی چوب و نخها بر فضای تصویر حاکم است که با لکههای آبی و سفید در لباس زن و نخهای جارو تکمیل میشود. نور ملایمی که از پنجرهای خارج از کادر به درون میتابد، بر صورت و دستان زن و بافت جارو تمرکز دارد و به صحنه حالتی روحبخش و تقریباً مقدس میبخشد.
این نقاشی در سال ۱۹۵۷، تنها ۱۲ سال پس از پایان جنگ جهانی دوم (جنگ میهنی در شوروی) کشیده شده است. دورانی که کشور در حال بازسازی و بهبود اوضاع سخت پس از جنگ بود.
ستایش کار و زحمت: اثر «کلیم می بافد» یک ستایش عمیق از کار ساده و اصیل است. این نقاشی تنها ثبت یک صحنه روزمره نیست، بلکه بیانیهای درباره ارزش کار دستی، صبر و استقامت انسان است. زن در این اثر، نه یک قهرمان انقلابی، که یک قهرمان خاموش و روزمره است که با کار خود به زندگی معنا میبخشد.
پیوند با سنتها: دار قالیبافی نماد تداوم سنتها و فرهنگ عامه است. کوگاچ با نشان دادن این صحنه، بر پیوند نسلها و حفظ هنرها و صنایع دستی بومی در دنیای مدرن تأکید میکند. این زن، حافظه فرهنگی و پیونددهنده گذشته به حال است.
پیشگام «سبک خشن»: اگرچه این اثر در پایان دوره استالین خلق شد، اما بسیاری از ویژگیهای «سبک خشن» که در دهه ۱۹۶۰ در هنر شوروی رواج یافت را در خود دارد: سادگی ترکیببندی، صراحت بیان، پرداختن به زندگی سخت مردم عادی و شخصیتپردازی قدرتمند و بیپیرایه.
یوری کوگاچ از برجسته ترین نقاشان سبک ژانر (صحنه های زندگی روزمره) در اتحاد جماهیر شوروی بود. او که «نقاش مردمی اتحاد شوروی» لقب گرفته بود، بیشتر آثارش را به زندگی روستایی روسیه اختصاص داد. او و خانوادهاش (همسر و پسرش نیز نقاشان مشهوری بودند) اغلب در یک خانه روستایی زندگی میکردند و از نزدیک با سوژه هایشان آشنا بودند. آثار او به دلیل تکنیک عالی، رئالیسم عمیق و درک روانشناختی از شخصیتها شناخته میشوند.
خلاصه اینکه، «جارو می بافد» اثر یوری کوگاچ:
یک تصویر صادقانه و پراحساس از زندگی روستایی در شوروی پس از جنگ است.
یادبودی برای زنان سختکوش روسیه است.
تجلیلی از کار دستی و سنتهای پایدار فرهنگی است.
نمونه ای درخشان از رئالیسم اجتماعی با رویکردی انسانی و عاطفی است.
