دولت‌های ایالتی، گروه‌های اجتماعی، سازمان‌های غیردولتی مدافع حقوق شهروندی و مردم عادی آمریکا شکایات فدرال متعددی علیه سیل فرمان‌های اجرایی و بیانیه‌های سیاستی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، ثبت کرده‌اند. برخی از این اقدامات، حداقل به‌طور موقت، توسط دادگاه‌های فدرال متوقف شده‌اند.
با این حال، به‌عنوان یک پژوهشگر در حوزه دادگاه‌های فدرال، معتقدم که این دادگاه‌ها کمک محدودی در هدایت این فضای سیاسی پیچیده خواهند داشت.
یکی از مشکلات این است که در سال‌های اخیر، دیوان عالی آمریکا به‌شدت به سمت راست گرایش پیدا کرده و تلاش‌های پیشین برای گسترش قدرت ریاست‌جمهوری را تأیید کرده است. اما مشکل تکیه بر دادگاه‌ها فراتر از ایدئولوژی یا تمایل قضات محافظه‌کار به حمایت از رئیس‌جمهور محافظه‌کار است، همان‌طور که در نخستین دوره ریاست‌جمهوری ترامپ رخ داد.
دو چالش اصلی وجود دارد: سرعت و اقتدار.
اول، دولت ترامپ بسیار سریع‌تر از دادگاه‌ها حرکت می‌کند، یا حتی از توان دادگاه‌ها برای واکنش فراتر می‌رود. دوم، قدرت اجرایی دادگاه‌ها در وادار کردن دولت به اقدام، محدود و کند است.
علاوه بر این، ترامپ، معاونش جی‌دی ونس، و "کارمند ویژه دولت"، میلیاردر ایلان ماسک، همگی اعلام کرده‌اند که احتمال دارد برخی از احکام دادگاه‌ها را نادیده بگیرند. حتی تهدید کرده‌اند که ممکن است برای استیضاح قضاتی که احکامی برخلاف خواسته‌های آنان صادر می‌کنند، اقدام کنند.
سرعت
ماسک مسئولیت کاهش خدمات دولتی، هم از نظر بودجه و هم از نظر دامنه فعالیت، را در کاخ سفید بر عهده گرفته است.
قانون اساسی آمریکا کاملاً روشن است: قوه مجریه به‌تنهایی نمی‌تواند یک آژانس فدرالی را که توسط کنگره تأسیس شده، تعطیل کند. این وظیفه کنگره است. اما ترامپ و ماسک در حال تلاش برای انجام این کار هستند. آن‌ها اعلام کرده‌اند که "آژانس توسعه بین‌المللی ایالات متحده" (USAID)، که توسط کنگره ایجاد شده، بسته خواهد شد و کارمندان این نهاد را از ورود به دفاترشان در واشنگتن دی‌سی منع کرده‌اند.
به نظر می‌رسد که استراتژی دولت بر مبنای شعار معروف شرکت‌های فناوری است: "سریع حرکت کن و همه چیز را خراب کن." اما دادگاه‌های آمریکا نه می‌توانند و نه قرار است که به همین سرعت عمل کنند.
رسیدگی به یک پرونده در دادگاه‌های پایین‌دست و رساندن آن به دیوان عالی ایالات متحده ممکن است سال‌ها طول بکشد. این روند عمداً چنین طراحی شده است. دادگاه‌ها ماهیتاً نهادهایی تأمل‌گرا و تحلیل‌محور هستند. آن‌ها به عوامل متعددی توجه می‌کنند و ممکن است چندین دور بررسی و تحقیق انجام دهند تا به یک حکم نهایی برسند. در هر مرحله، وکلای هر دو طرف فرصت دارند استدلال‌های خود را ارائه کنند. حتی وقتی یک پرونده به دیوان عالی می‌رسد، چندین ماه طول می‌کشد تا کاملاً حل‌وفصل شود.
در مقابل، اقدامات ترامپ و ماسک ظرف چند روز رخ می‌دهد.
برای مثال، در عرض یک هفته، دولت ترامپ اکثر کارکنان USAID را به مرخصی اجباری فرستاد و آزمایش‌های پزشکی حیاتی این آژانس را متوقف کرد.
در حال حاضر، یک قاضی منطقه‌ای دستور اجرایی برای توقف این تصمیم صادر کرده است. اما حتی اگر دادگاه‌ها چند ماه بعد اعلام کنند که اقدامات دولت ترامپ غیرقانونی بوده، ممکن است دیگر نتوان USAID را به شکل سابق بازسازی کرد.
گستره اقدامات دولت
زمانی که جمهوری‌خواهان با برخی از تصمیمات اجرایی جو بایدن – مانند طرح بخشش بدهی دانشجویی – مخالف بودند، به دادگاه‌های فدرال مراجعه کردند تا دستورات توقف سراسری اجرا بگیرند.
اما این روش برای مهار ترامپ و ماسک چندان مؤثر نخواهد بود. چرا؟
زیرا دولت ترامپ، تاکتیک‌های متعددی را به‌طور همزمان به کار می‌گیرد. در سال ۲۰۱۷، دادگاه‌ها دو نسخه اول فرمان ممنوعیت سفر از کشورهای عمدتاً مسلمان را متوقف کردند، اما نسخه سوم در نهایت تأیید شد.
همچنین، اگر دولت در بستن یک نهاد فدرالی شکست بخورد، می‌تواند حمله خود را متوجه نهادهای دیگر کند. به‌عبارت‌دیگر، استراتژی "سریع حرکت کن و همه چیز را خراب کن" در صورتی موفق خواهد بود که مخالفان و روند بازسازی، نتوانند با سرعت کافی واکنش نشان دهند.
اقتدار دادگاه‌ها
محققان معتقدند که دستورات قضایی اغلب می‌توانند دولت را از انجام کاری بازدارند، اما نمی‌توانند دولت را وادار به انجام کاری کنند.
برخی قضات فدرال نگرانی خود را ابراز کرده‌اند که ممکن است دولت ترامپ از اجرای احکام توقف برخی سیاست‌هایش خودداری کند.
برای مثال، یک قاضی فدرال در ماساچوست نه‌تنها دولت را از اعمال تغییرات در تأمین مالی پژوهش‌های فدرالی منع کرد، بلکه از دولت خواست هر دو هفته یک‌بار به دادگاه گزارش دهد که چگونه در حال اجرای این دستور است.
یک قاضی فدرال دیگر نیز اعلام کرده که دولت ترامپ تاکنون از اجرای یک حکم دادگاهی سر باز زده است – اما هنوز هیچ‌گونه مجازاتی برای ترامپ، دولتش یا دیگر مقامات در نظر گرفته نشده است.
حتی مشخص نیست که ترامپ در صورت صدور حکم دیوان عالی علیه او، از آن تبعیت خواهد کرد یا نه. جی‌دی ونس، معاون ترامپ، گفته است:
"وقتی دادگاه‌ها شما را متوقف کردند، مانند اندرو جکسون در برابر کشور بایستید و بگویید: 'رئیس دیوان عالی حکم خود را صادر کرد، حالا بگذارید خودش اجرا کند.'"
او همچنین اظهار داشته است:
"قضات نباید بتوانند قدرت مشروع قوه مجریه را کنترل کنند."
