5 تیر 1402

حکمراني از نگاه شهيد بهشتي -3

مسیح مهاجری

مهم‌ترين عامل موفقيت حکمراني، نگاه واقعي حکمرانان به شخصيت انسان است. عده‌اي از حکمرانان، به انسان به مثابه ابزار نگاه مي‌کنند و از آنها به نفع خود و براي تحقق اهداف و اميال خود استفاده مي‌کنند. اينها کساني هستند که خود را محور حکمراني قرار مي‌دهند و به همين دليل، سر از ديکتاتوري درمي‌آورند. عده‌اي ديگر، انسان را موجودي آزاد مي‌دانند که ذاتاً سزاوار تکريم است. صاحبان اين نگاه، حکمراني را در خدمت انسان قرار مي‌دهند و با پرهيز از خودمحوري و خشونت و به رسميت شناختن آزادي مردم، هر لحظه از ديکتاتوري فاصله مي‌گيرند و پيوند مردم و حکمراني را مستحکم‌تر مي‌کنند. آيت‌الله بهشتي همواره نگاه دوم را به کساني که مسئوليتي برعهده داشتند توصيه مي‌کردند. زماني که گزارش‌هاي مردمي درباره برخوردهاي خشن در بعضي ادارات و مؤسسات به بهشتي رسيد، يکي از سخنراني‌هاي خود را به ضرورت پرهيز از اين روش اختصاص داد و با صراحت و شفافيت تمام که از ويژگي‌هاي اين عالم عامل بود گفت: «اي معلم، ‌اي مربي، ‌اي عالم ديني، ‌اي روحاني،‌ اي مدير مدرسه، ‌اي مدير مؤسسه، ‌اي مدير جامعه، مبادا براي پوشاندن نقائص خويشتن به اعمال خشونت و ديکتاتوري متوسل شوي و از آزادي‌ طبيعي ديگران جلوگيري نمائي».

تبریز امروز:

بسم‌الله الرحمن الرحيم
⬅️ مهم‌ترين عامل موفقيت حکمراني، نگاه واقعي حکمرانان به شخصيت انسان است. عده‌اي از حکمرانان، به انسان به مثابه ابزار نگاه مي‌کنند و از آنها به نفع خود و براي تحقق اهداف و اميال خود استفاده مي‌کنند. اينها کساني هستند که خود را محور حکمراني قرار مي‌دهند و به همين دليل، سر از ديکتاتوري درمي‌آورند. عده‌اي ديگر، انسان را موجودي آزاد مي‌دانند که ذاتاً سزاوار تکريم است. صاحبان اين نگاه، حکمراني را در خدمت انسان قرار مي‌دهند و با پرهيز از خودمحوري و خشونت و به رسميت شناختن آزادي مردم، هر لحظه از ديکتاتوري فاصله مي‌گيرند و پيوند مردم و حکمراني را مستحکم‌تر مي‌کنند.
آيت‌الله بهشتي همواره نگاه دوم را به کساني که مسئوليتي برعهده داشتند توصيه مي‌کردند. زماني که گزارش‌هاي مردمي درباره برخوردهاي خشن در بعضي ادارات و مؤسسات به بهشتي رسيد، يکي از سخنراني‌هاي خود را به ضرورت پرهيز از اين روش اختصاص داد و با صراحت و شفافيت تمام که از ويژگي‌هاي اين عالم عامل بود گفت:
«اي معلم، ‌اي مربي، ‌اي عالم ديني، ‌اي روحاني،‌ اي مدير مدرسه، ‌اي مدير مؤسسه، ‌اي مدير جامعه، مبادا براي پوشاندن نقائص خويشتن به اعمال خشونت و ديکتاتوري متوسل شوي و از آزادي‌ طبيعي ديگران جلوگيري نمائي».
شهادت مي‌دهم که بهشتي دقيقاً به اين توصيه خود عمل مي‌کرد و هرگز ذره‌اي از آن تخطي نکرد. او حتي زماني که در نوشته‌هاي تحقيقاتي ما لحن نقد صاحبنظران علمي را اندکي دور از احترام و تکريم مي‌ديد به ما تذکر مي‌داد هرگز از چنين لحني استفاده نکنيم و جالب اينکه خود او نيز در تذکر به ما نهايت ملايمت و مهرباني را در گفتار و نوشتار بکار مي‌گرفت. جالب‌تر اينکه در برابر نقدها و حتي پرخاش‌هائي که به بهانه نقد نسبت به او صورت مي‌گرفت نيز با صبوري مثال‌زدني و خوشروئي کامل برخورد مي‌کرد و با روشن‌ترين عبارات و کلمات به طرف مقابل توضيح مي‌داد بدون آنکه ناقدان را برنجاند يا از انتقاد و اعتراضشان پشيمانشان کند.
اين روش، تأثير شگرفي در معترضين به ويژه نسل جوان داشت بطوري که بارها افرادي را ديدم که عليرغم دشمني شديد اوليه با بهشتي، بعد از مواجه شدن با منطق‌ زلال و مستحکم او از راهي که رفته بودند برمي‌گشتند و جذب او مي‌شدند. آيت‌الله بهشتي اين افراد را با آغوش باز مي‌پذيرفت و از هيچ تلاشي براي روشن ساختن ذهن آنان نسبت به واقعيت‌هاي جامعه و منطق اسلام در حکمراني دريغ نمي‌کرد.
يکي از نتايج نگاه تکريم ‌محوري به انسان که آيت‌الله بهشتي بشدت آن را ترويج مي‌کرد اين بود که به حکمراني جامع‌نگر براي مديريت صحيح جامعه معتقد بود. در حکمراني جامع‌نگر، نيازهاي مادي انسان نيز همراه و همسان با نيازهاي معنوي مورد نظر قرار مي‌گيرند. کساني که مردم را به عبادت و مناسک و برگزاري مراسم پرتجمع عزاداري و جشن و دعا تشويق مي‌کنند ولي در تأمين نيازهاي مادي آنان دچار کاستي يا غفلت و يا ناکارآمدي هستند، نمي‌توانند حکمراني جامع‌نگر را محقق نمايند. حکمرانی در جامعه‌اي که چنين افرادي در رأس آن باشند و مديريت آن را برعهده داشته باشند هرگز نمي‌تواند مردم را براي انجام تکاليف ديني قانع کند. مردم وقتي براي اجراي احکام دين و حتي قانون آمادگي خواهند داشت که حکمرانان موفق به اجراي عدالت، تأمين رفاه و آزادي‌هاي مشروع شده باشند و با مردم صادقانه برخورد کنند. در صورتي که اين نيازهاي اوليه و ضروري مردم برآورده شود، مردم بدون آنکه نيازي به تبليغ و تهديد و تطميع باشد، داوطلبانه اقدام به اجراي احکام ديني و تبعيت از قانون خواهند کرد. آيت‌الله بهشتي در موارد متعددي در همان سال‌ها و حتي ماه‌هاي اول بعد از پيروزي انقلاب اسلامي به اين واقعيت بسيار مهم توجه دادند و بارها تکرار کردند:
«صريحاً اين را گفته‌ام و باز هم تکرار مي‌کنم که تا مسأله تقسيم عادلانه و برادرانه امکانات زندگي در اين کشور براي همه مردم و امکانات کار براي همه مردم حل نشود، ساير مسائل انقلاب ما حل‌شدني نيست».

ارتباط با تبریز امروز

اخبار ، گزارشات ، عکسها و فیلم های خود را برای ما ارسال دارید . برای ارسال میتوانید از طریق آدرس تلگرامی یا ایمیل استفاده کنید.

info@tabriz-emrooz.ir

اشتراک در خبرنامه

برای اطلاع از آخرین خبرهای تبریز امروز در کانال تلگرام ما عضو شوید.

کانل تلگرام تبریز امروز

فرم تماس با تبریز امروز

کلیه حقوق این سایت متعلق به پایگاه خبری تبریز امروز بوده و استفاده از مطالب آن با ذکر منبع بلامانع است.
طراحی وتولید توسططراح وب سایت