خبر های ویژه
26 اردیبهشت 1402
آثار به جای مانده از دژ باستانی بارو توسط شهرداری مورد تهاجم قرار گرفت
گلپایگان
ظهر روز سه شنبه فیلمی در شبکه های اجتماعی منتشر شد که در آن دیوار باروی منتسب به دوران هخامنشی در گلپایگان با ماشین آلات ساختمانی در حال تخریب است. مصطفی قانونی روز سه‌شنبه در گفت وگو با ایرنا، درباره این موضوع اظهار داشت: شهرداری بدون استعلام از میراث فرهنگی اقدام به تخریب این دیوار کرد که با حضور یگان حفاظت میراث فرهنگی گلپایگان، عملیات تخریب آن متوقف شد. قانونی ادامه داد: اگرچه این دیوار جزو آثار ملی ثبت شده نیست، اما برای هرگونه عملیاتی درباره آن استعلام از اداره میراث فرهنگی ضروری است. وی خاطرنشان کرد: از بارویی که در گلپایگان به دوران هخامنشی منتسب می شود همین دیوار هفت تا هشت متری باقی مانده است. گلپایگان یکی از شهرستان‌های استان اصفهان است و با پیشینه باستانی و تاریخی هفت هزار ساله حدود ۲۵۰ اثر تاریخی، فرهنگی و گردشگری دارد که ۲۹ اثر تاریخی آن در فهرست آثار ملی ثبت شده است................................در گذشته كه سپاه منظم وجود نداشت برای جنگ ها می بایست سپاهیان محلی را در یك نقطه برای جنگ جمع می كردند و گلپایگان به خاطر موقعیت خاص خودش یكی از پادگان های مهم نظامی بوده است .وجود پل قدیمی رودخانه كه پایایه های آن منصوب به دوران ساسانی است و دژ مقابل آن كه به قلعه گبرب معروف است و جنبه دژبانی داشته مؤید این گمان می باشد و به احتمال زیاد دیوار بارو در همین زمان به دور شهر احداث شده است .
تبریز امروز:
آنچه امروز از قلعه ها و دژهای تاریخی گلپایگان به یادگار باقی مانده شامل سه قسمت می باشد :
الف) 1-قسمتی از دیوار و یك برج مخروبه واقع در صحرای عرب در كنار پل آزادگان .
2-قسمتی كوتاه كه ارتفاع آن را برای همگونی با دیوار ساختمان های مجاور كم كرده اند ، واقع در پشت مسجد عموكرم .
3-قسمتی از دیوار و دو برج واقع در صحرای پشته (خیابان شهید قرنی) كه یكی از برج های آن به عنوان دیوار منزل مورد استفاده قرار گرفته و تاحد ممكن كوتاه شده است .
ب) قلعه و باروی متروكه واقع در جاده كمر بندی گوگد .
ج)قلعه و باروی بازسازی شده گوگد (ارگ گوگد) مشخصات و محدوده دیوار: براساس شواهد موجود ، ارتفاع دیوار بارو گرچه همه جا یكسان نیست ولی در اكثر نقاط كمتر از 7 متر نبوده و به دلیل اینكه مصالح ساخت آن از قسمت بیرونی دیوار تأمین و در پای آن خندقی ایجاد شده كه ارتفاع دیوار را بیشتر می كرده و هم جنبه ایجاد مانع در برابر هجوم دشمن را داشته است . مصالح دیوار در همه جا یكسان نیست ، در برخی نقاط مانند صحرای پشته و كوچه مسجد عمو كرم از گل رس (چینه) و در صحرای عرب از خشت خام و چینه استفاده شده است . محدوده دیوار براساس قسمت های باقی مانده و انحنای موجود به نظر می رسد كه محله باباعبد اله را از ابتدای خیابان شهید قرنی تا نزدیك قلعه گبری(مقابل پل قاضی زاهد) و قسمتی از صحرای عرب را در بر می گرفته است . و از این لحاظ می توان گفت كه محله باباعبداله قدیمی ترین قسمت شهر است كه بنای آن به دوران پیش ار اسلام بر می گردد . قدمت دیوار: به نظر می رسد كه قدمت دیوار برابر با قدمت بنای شهر است . گرچه در طول تاریخ با هر هجومی قسمتی از آن تخریب می گشته و دوباره در دوره آرامش تعمیر می گشته ولی محدوده آن در طول زمان تغییر چندانی نكرده و اگر پسِ بنای اولیه ، شهرگسترش یافته است ،محدوده دیوار همان بوده و هنگام بروز فتنه ، همه مردم در همین قسمت قدیمی شهر تجمع می كرده اند. دلیل این مدعا بناهای دوران سلجوقی همانند منار ،بازار و مسجد جامع است كه در فاصله كمتر از یك كیلومتر از بارو ساخته شده اند و درواقع قسمت جدید شهر را بنا می كرده اند (مشابه این كار را شاه عباس كبیر در اصفهان انجام داد . مجموعه میدان نقش جهان و چهار باغ را خارج از شهر قدیمی بنا كرد و آنها را به وسیله بازار به شهر قدیمی پیوست داد) اهمیت منطقه گلپایگان از قدیم ، حنبه نظامی آن بوده است . وجود كوه های مرتفع در اطراف و اكناف آن كه معابر آن را می توان با تعداد كمی سپاهی محافظت كرد . نزدیكی به منطقه غنی و پرآب فریدن(پرتیكان) می توانستند به راحتی مایحتاج غذایی سپاه را فراهم نمایند و مركزیت آن نسبت به كشور پهناور ایران در دوره هخامنشی از جمله عللی بوده است كه این منطقه اهمیت سوق الجیشی می داده است . ظاهراً در گذشته كه سپاه منظم وجود نداشت برای جنگ ها می بایست سپاهیان محلی را در یك نقطه برای جنگ جمع می كردند و گلپایگان به خاطر موقعیت خاص خودش یكی از پادگان های مهم نظامی بوده است .وجود پل قدیمی رودخانه كه پایایه های آن منصوب به دوران ساسانی است و دژ مقابل آن كه به قلعه گبرب معروف است و جنبه دژبانی داشته مؤید این گمان می باشد و به احتمال زیاد دیوار بارو در همین زمان به دور شهر احداث شده است .
سید محمدحسین ماهری
ارتباط با تبریز امروز
اخبار ، گزارشات ، عکسها و فیلم های خود را برای ما ارسال دارید . برای ارسال میتوانید از طریق آدرس تلگرامی یا ایمیل استفاده کنید.
اشتراک در خبرنامه
برای اطلاع از آخرین خبرهای تبریز امروز در کانال تلگرام ما عضو شوید.
فرم تماس با تبریز امروز
کلیه حقوق این سایت متعلق به پایگاه خبری تبریز امروز بوده و استفاده از مطالب آن با ذکر منبع بلامانع
است.
طراحی وتولید
توسططراح وب سایت